Czy ZUS może kwestionować podstawę wymiaru składek przedsiębiorcy?
Deklarowanie podstawy wymiaru składek w świetle prawa
Zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 i 5a, stanowi zadeklarowana kwota. Nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Przy czym – zgodnie z ust. 3 – podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które podlegają temu ubezpieczeniu dobrowolnie, nie może przekraczać 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
Zatem jeśli płatnik deklaruje składki zgodnie z w/w przepisami, nie narusza prawa.
W tej kwestii niejednokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy twierdząc, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli mieści się ona w granicach określonych ustawą. Podobne stanowisko wyraża prezes ZUS w wywiadach dla prasy.
I tak Prezes ZUS w związku ze sprawą zawisłą przed TK wyraził pogląd, że „ZUS nie kwestionuje podstaw wymiaru przedsiębiorców, ponieważ w stosunku do tej grupy ubezpieczonych u.s.u.s. zawiera odmienną – niż w odniesieniu do pracowników – konstrukcję podstawy wymiaru składek. Stanowi ją kwota zadeklarowana – bez względu na wysokość osiąganych z działalności przychodów czy dochodów – która jedynie musi się mieścić w granicach ustawowych.
Na dokumentach rozliczeniowych nie jest wykazywany dochód przedsiębiorcy, a jego wysokość nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy wymiaru składek, podczas gdy podstawę wymiaru składek pracowników stanowi faktyczny przychód”. Podobne stanowisko wyraził Marszałek Sejmu, a także Minister Pracy i Polityki Społecznej.
Oczywiście żadna sprawa nie jest taka sama i każda wymaga wnikliwej analizy prawnej pod kątem możliwości jej obrony i przyjęcia odpowiedniej strategii obrony przed niekorzystną decyzją ZUS.
Co robić, gdy ZUS wyda decyzję o obniżeniu podstawy wymiaru składek?
Czy deklarując podstawę wymiaru składek wyższą niż minimalna, dochodzi do zachowania niezgodnego z prawem, z całą stanowczością należy stwierdzić, że NIE! Takie postępowanie jest zgodne z prawem, przy czym w przypadku sporu z organem rentowym nie można lekceważyć sprawy i należy rzetelnie przedstawić argumenty na poparcie zgodnego z prawem postępowania.
W takim przypadku warto skorzystać z pomocy doradcy ds. ZUS, który udzieli kompleksowego wsparcia w związku z postępowaniami wyjaśniającymi i kontrolami prowadzonymi przez ZUS, sporządzi dla nas pisma z kompleksową argumentacją prawną, a także będzie reprezentował nas podczas kontroli oraz w razie potrzeby podczas rozprawy sądowej. Jednym ze specjalistów ds. ZUS jest doradca prawny Mariusz Sowiński, który prowadzi kancelarię w Legnicy w woj. dolnośląskim. Doskonale zna on mechanizmy działania ZUS, ponieważ przez 15 lat pracował jako inspektor kontroli ZUS. Przez 4 lata był zastępcą naczelnika Wydziału Kontroli Płatników Składek. Posiada więc duże doświadczenie w sprawach z ZUS.